Dit is een onbetaalde, onafhankelijke review op verzoek van de uitgever
Kijk, dat vind ik nou leuk: word ik zomaar benaderd door uitgeverij Luitingh-Sijthoff of ik het leuk vind om een review te schrijven over BBQ Magic, het nieuwe boek van Roel Westra, beter bekend als Pitmaster X. Ik had hem vorig jaar september aan het werk gezien op de Spoga Gafa in Keulen. En natuurlijk ken ik de talloze YouTube-video’s. Ik hoop alleen wel dat de uitgever zich realiseert dat ik geen standaardreviews schrijf, maar bij dit soort producties ook mijn verleden art director en ook zelf kookboekenmaker meeneem. En soms een best beetje kritisch kan zijn. Maar mijn nieuwsgierigheid was geprikkeld, dus, natúúrlijk, stuur maar toe!
Het is een BBQ boek volgens de hedendaagse bbq-regels. Dik, donker en rauw. Een boek die het goed doet op de biertafel in een Man Cave. Maar liefst 288 pagina’s, ruw papier, bladvullende, stoere fotografie. Stevig gebonden en Pitmaster X met vlammen op de voorpagina. Een rauwe tomahawk in zijn rechterhand. En natuurlijk het logo van Napoleon Grills op de cover, wat me meteen doet twijfelen of het misschien toch een uitgave is van het bbq-merk met Roel Westra als vaandeldrager. Niet dat dat veel uitmaakt, want een goed boek is een goed boek en dan maken dit soort details niet zoveel uit. Toch?
Maar hoe voeg je in het de grote hoeveelheid bbq boeken die de markt momenteel overspoelen nog iets nieuws toe? Pitmasters, topchefs en bbq-brands die over elkaar heen rollen met macho-designs, stoere taal en vurige fotografie. Wat onderscheidt een BBQ boek vandaag de dag voldoende om op te vallen? Dit is in ieder geval de belofte:
“In dit kookboek van Roel Westra, ofwel Pitmaster X, ontdek je nieuwe en spetterende smaken met 100 recepten voor je barbecue, grill en smoker.”
Mijn ervaring
In 23 hoofdstukken neemt Roel Westra je mee door de wereld van het barbecuen. Als je de inhoudsopgave doorleest dan wordt je helaas niet meteen duidelijk dat het boek eigenlijk is ingedeeld in tien delen, waarbij de uitgebreidere eerste vijf hoofdstukken worden ingeleid met wat achtergrond en techniek. Eenvoudige, toegankelijke beschrijving. Steeds vanuit de ik-persoon, waardoor je continu het gevoel krijgt dat Roel Westra je persoonlijk aanspreekt.
“It’s easy,” zegt Roel als hij je zijn rook-geheimen in het eerste deel vertelt. En dat is precies wat het is als je deze bladzijden gelezen hebt. Niet echt inleidingen voor gevorderden, maar lekker toegankelijk voor de beginnende barbecuers die een stapje verder wil gaan.
De recepten
Dit is natuurlijk de kern. Een goed bbq-boek heeft veel goede, onderscheidende recepten. En die staan er zeker in. Met stevige fotografie om je te inspireren hoe je je gasten mee kunt voeren in het stoere avontuur van de elementen. Het aardige van de recepten is dat ze steeds terugvallen op basistechnieken, maar door kleine en eenvoudige variaties laten zien hoe makkelijk het is om zelf te variëren. Heb je die creativiteit zelf niet, dan kun je je natuurlijk ook gewoon aan de prima recepten houden.
Fotografie
In moderne kookboeken voor een breed publiek is fotografie de belangrijkste smaakmaker die motiveert om de gerechten te gaan lezen. Er zijn twee soorten foto’s: de gerecht- en de sfeerfoto’s. Bij ieder recept staat aan de rechterzijde een stoere, bladvullende foto van het gerecht. Het geheel wordt ruim aangevuld met sfeerfoto’s en heel veel foto’s van Roel zelf.
De vormgeving
Alle elementen voor een goed bbq-boek zijn dus aanwezig. Maar waarom voelt het dan toch een beetje saai? Een week lang heb ik “BBQ Magic” nu op mijn bureau liggen. Ik heb het gelezen en weggelegd. Doorgebladerd en weer weggelegd. Weer opgepakt en de “Sesame Burger” van blz 160 gemaakt. Goed te doen. En toch wordt ik niet meegenomen door het boek. Voel ik “de magie” niet. Het duurde even voor ik doorhad waar dat door kwam. En op eens zag ik het. Of liever gezegd: ik voelde het.
Een goed boek heeft een vast ritme, waardoor het karakter van het boek van de eerste tot de laatste bladzijde klopt. Alles op z’n plek valt. Maar net zoals in een goede compositie wordt een ritme pas interessant als het kloppend doorbroken wordt. Verrast met een break. Of een doorwerking van thema’s. Een tussenspel je aandacht even verlegt, om daarna weer verfrist het diepe in te kunnen gaan met een nieuw thema. Een ritme, een cadans dat voelbaar naar een hoogtepunt toewerkt om aan het einde kort en snel weer tot tot rust te komen.
Dat is waar voor mij de magie in een boek ontstaat. Als alle elementen met elkaar kloppen. Niet alleen de auteur vlamt, maar ook de vormgever. En dat mis ik in dit boek. Het constante ritme geeft veel lezers wellicht rust en duidelijkheid, maar mijn aandacht verslapt omdat bladzijde na bladzijde als hoogtepunt wordt gepresenteerd.
Het constante ritme was het ritme van de overmatige regelmaat. Van begin tot eind: alles strak op zijn plek, bladzijde na bladzijde in een aandachtverslappend stramien. En juist dat is voor mij zó ontzettend on-bbq… Waar het spel met de elementen altijd anders is en het stoere karakter wordt gevormd door het onvoorspelbare. En misschien is dat wel waar ik in het begin een beetje bang voor was: de “veilige” vormgeving van een bbq-brand. Het gevoel van een kookboek dat je bij een heel goed keukenapparaat krijgt zodat je geïnspireerd aan de gang gaat. En ja, zo bekeken is het een uitstekend boek, maar voor mij klopt het niet met de passie die voor barbecue staat. De passie die ik van Pitmaster X eerder heb gezien. Misschien vergis ik mij, maar eigenlijk mist daar de ware magie.
Conclusie: *** (van 5)
Kortom: een heerlijk boek voor iedereen die gek is op goede recepten. Mijn advies is dan: kopen dat boek, want daar staat het boek vol mee! Maar voor wie meer in een boek zoekt dan dat (zoals ik), die loopt het risico om teleurgesteld te worden, omdat de titel en de belofte dan wat tegen kan vallen.
Precies zoals je je met je ogen eet, zo verslind je een kookboek ook met je ogen. En dat is met de foto’s zeker goed geslaagd, maar de vormgeving tekort doet aan de inhoud waardoor mijn aandacht verslapt.
Begrijp me goed: dat zal zeker heel erg persoonlijk zijn. Voor iemand die recepten zoekt is dat misschien juist ideaal, want je hoeft nauwelijks te zoeken. Maar het is geen naslagwerk, daarvoor is de indeling niet duidelijk genoeg. Het is dus bedoeld als blader- en inspiratieboek. Maar voor iemand die kookboeken leest als een roman slaat de saaiheid na twintig bladzijden toe. Ik ben zo iemand. Ik heb een paar meter kookboeken in mijn keuken staan. En heel veel meer meters gehad. Ik hou van kookboeken die je kunt lezen als een roman. Die je meevoeren naar nieuwe werelden, nieuwe smaken, nieuwe geuren. Nieuwe sensaties. En ja, die worden aangekondigd. En ja, een aantal recepten komen daar zeker voor in aanmerking. Voor die recepten is het de aanschaf waard, zeker als je bij voorkeur van recept kookt. Maar of ik het persoonlijk aan zou schaffen als ik in de boekhandel sta en tussen al het sensationele aanbod er tussenuit zou pakken? Ik weet het niet.
